Het was al veel langer gekend in de kindergeneeskunde dat nitraten de zuurstofopname bemoeilijken . Een reden waarom Baby’s in sommige streken geen putwater mogen drinken. Of waarom je aan kleine kinderen best geen opgewarmde spinazie geeft. Nitraten worden namelijk geabsorbeerd door de dundarm en onder andere in zweet, urine en moedermelk en speeksel uitgescheiden. Van dit nitraat in het speeksel wordt onder invloed van de aanwezige bacteriën een groot deel omgezet in nitriet. Dit nitriet is in wezen eerder nadelig voor kleine kinderen of baby’s. Door het nitriet gaat hun zuurstofopname verminderen en kunnen ze de zogenaamde “ blauwziekte” (methemoglobinemie)krijgen met blauwe lippen en vingertoppen.

Bij gezonde volwassenen zal dit niet zo snel verlopen en gaat het nitriet zorgen voor een “upregulatie” van de enzymen in de cel die tussenkomen bij de zuurstofopname. Dit betekent dat bij een zelfde hoeveelheid opgenomen zuurstof deze adequater kan gebruikt worden voor het leveren van energie. Vergelijk het een beetje met een hoogtestage.

Naast rode bieten zijn er ook heel wat andere groenten die nitraat bevatten zoals bleekselder, koolrabi, andijvie, spinazie. In vlees zit dan vaak erg veel nitriet als voedingsadditief.

Nitraat is en blijft in hogere dosissen ook een toxische stof. Dus is voorzichtigheid toch geboden bij excessieve inname. Zeker bij kinderen. Vandaar dat de EU en Wereldgezondheidsorganisatie richtlijnen uitgevaardigd heeft. Zo mag er in groenten maar een bepaald concentraat aan nitraat aanwezig zijn en wordt aangeraden niet meer dan 7mg nitraat per kg/dag te consumeren. In België wordt de dagelijkse inname per volwassenen geschat op 110 mg. We kunnen dus nog wat extra hebben en toch nog binnen de voedselveiligheid vallen.  Men schat de dodelijke dosis nitraat voor mensen op 33 mg/kg ( voor baby’s) tot 250 mg/kg (voor volwassenen).

Persoonlijk denk ik dat het gevarieerd innemen van nitraatrijke groenten of sappen de gezondheid zeker niet schaadt. Het heeft wellicht een gunstig effect op de gezondheid indien het kadert in een evenwichtige voeding. Wel opletten bij kinderen.

Bevordert het nu de prestatie? Het effect is zeer klein. Recreanten en amateursporters moeten nu zeker geen liters bietensap beginnen drinken. Voor Profatleten kan dit overwogen worden in een duidelijke omkadering. Wetenschappelijk gezien zijn er zoveel andere factoren, die allemaal hun effect kunnen hebben, onafhankelijk van elkaar. Dat er veel meer studie nodig is mag duidelijk zijn. de reeks van 8 proefpersonen in de Engelse studie of het groepje van 6 in de t.v. uitzending ‘ getest op mensen’ zijn echt te klein om de hele sportpopulatie nu aan het rode spul te helpen.

Ordeel zelf op: http://www.een.be/programmas/ook-getest-op-mensen/rode-bieten

Gezond gevarieerd eten met 3 stukken fruit per dag en heel veel groenten ( ook nitraatrijke) en weinig vet blijft essentieel voor elke sporter die gezondheid nastreeft.

De toekomst en verdere studies zullen meer klaarheid brengen!